بررسی تغییرات واژگانی در جامعه زبانی شهر گرگان بر اساس متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، و تحصیلات

نویسندگان

یدالله پرمون

استادیار زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران ندا ازکیا

دکترای زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران مهناز کربلائی صادق

دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

زبان پدیده ای است اجتماعی که پیدایش آن به زمان نخستین اجتماعات انسانی باز می گردد و همچون « نهادی انسانی « و متعلق به جامعه، در ارتباط با تحولات اجتماعی و تاریخی جوامع بشری، شکل می گیرد. مطالعات جامعه شناختی زبان نشان داده است که ساخت و کاربرد زبان بی تأثیر از عوامل اجتماعی و متغیرهای غیر زبانی، مانند جنسیت، سن، تحصیلات، قومیت، طبقه اجتماعی و غیره نیست. بررسی گویش های شهری و تحولات آن نیز یکی از زیر شاخه های جامعه شناسی زبان محسوب می شود. اما پیش تر، در مطالعات گویشی، محققان اغلب به بررسی گویش های روستایی می پرداختند و به تبع آن گویش های شهری مورد غفلت قرار می گرفت. این امر خود بدان دلیل بود که، در بررسی های گویش شناسی، نیروهای محرک بر فیلولوژی تطبیقی استوار بود و شهرها، به علت مهاجرت افراد از روستاها، اهمیت خود را به لحاظ فیلولوژی از دست می دادند. زمانی که تأکید بر این امر (فیلولوژی ) در بررسی های زبان شناختی تغییر یافت، تمایل به مطالعات شهری افزون گردید. در پژوهش حاضر، نگارندگان به بررسی تغییرات واژگانی در جامعۀ زبانی شهر گرگان، با توجه به عوامل سن، جنسیت و تحصیلات، پرداخته و هم بستگی میان تغییرات واژگانی براساس متغیرهای اجتماعی مذکور را، با بهره گیری از روش میدانی و انتخاب جمعیت نمونه، ارزیابی کرده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادند که متغیر اجتماعی سن مهم ترین عامل در تغییر واژه محسوب می شود و متغیرهای جنس و تحصیلات نقش کمرنگ تری ایفا می کنند. همچنین این متغیر در تغییرات واجی و آوایی در این جامعه زبانی نقشی عمده دارد. بنابراین متغیر سن مهم ترین شاخص این تغییرات محسوب می گردد و می تواند خطری در راستای از میان رفتن گویش اصیل این جامعه زبانی باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تغییرات واژگانی در جامعة زبانی شهر گرگان بر اساس متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، و تحصیلات

زبان پدیده‌‌ای است اجتماعی که پیدایش آن به زمان نخستین اجتماعات انسانی باز می‌‌گردد و همچون «‌‌نهادی انسانی‌‌« و متعلق به جامعه، در ارتباط با تحولات اجتماعی و تاریخی جوامع بشری، شکل می‌‌گیرد. مطالعات جامعه‌‌شناختی زبان نشان داده است که ساخت و کاربرد زبان بی‌تأثیر از عوامل اجتماعی و متغیرهای غیر‌زبانی، مانند جنسیت، سن، تحصیلات، قومیت، طبقة اجتماعی و غیره نیست. بررسی گویش‌‌های شهری و تحولات آن نی...

متن کامل

بررسی تغییرات واژگانی در جامعة زبانی شهر گرگان بر اساس متغیرهای اجتماعی سن، جنسیت، و تحصیلات

زبان پدیده ای است اجتماعی که پیدایش آن به زمان نخستین اجتماعات انسانی باز می گردد و همچون « نهادی انسانی « و متعلق به جامعه، در ارتباط با تحولات اجتماعی و تاریخی جوامع بشری، شکل می گیرد. مطالعات جامعه شناختی زبان نشان داده است که ساخت و کاربرد زبان بی تأثیر از عوامل اجتماعی و متغیرهای غیر زبانی، مانند جنسیت، سن، تحصیلات، قومیت، طبقة اجتماعی و غیره نیست. بررسی گویش های شهری و تحولات آن نیز یکی ا...

متن کامل

بررسی فرایندهای آوایی رایج در زبان زندان با توجه به متغیرهای اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی

مطالعۀ زبان زندان و واژه‌ها و اصطلاحات رایج در این زبان از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی، روان‌شناختی، زبان‌شناختی و جرم‌شناختی دارای اهمیت است. در پژوهش حاضر به بررسی جنبۀ آوایی زبان زندان می‌پردازیم و مهم‌ترین فرایندهای آوایی در این گونۀ زبانی را با توجه به چهار متغیر اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی واکاوی نماییم. برای گردآوری داده‌های پژوهش از روش‌های مبتنی بر مشاهدۀ عینی و مصاحبه استفاد...

متن کامل

بررسی همبستگی میان عامل زبانی وعوامل اجتماعی :قدرت،جنسیت،سن وتحصیلات در جامعه زبانی شهرستان رامهرمز

چکیده دراین پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش میدانی به بررسی رابطه ی متغیر جنسیت و به کارگیری عوامل زبانی شاخص عدم قدرتمندی گفتار پرداخته شود. همچنین تاثیر عوامل اجتماعی همچون سن و تحصیلات در به کارگیری چنین عواملی توسط هریک از افراد دو جنس مورد مطالعه قرارگرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که زنان در کل بیش از مردان از عوامل زبانی شاخص عدم قدرتمندی بهره گرفته اند. همچنین کارب...

15 صفحه اول

میزان وام‌گیری در مقولات واژگانی اصلی براساس رویکرد سلسله‌مراتب وام‌گیری در کُردیِ کلهری (با تمرکز بر متغیرهای جنسیت، تحصیلات و سن)

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی میزان وام‌گیری مقولات واژگانی اصلی در کُردیِ کلهری است. مقولات اسم، فعل، صفت و قید در کُردیِ کلهری بررسی شدند تا مشخص شود در کدام مقوله گویشوران کُردیِ کلهری بیشتر از واژه‌های بومی یا وام‌واژۀ فارسی استفاده می‌کنند. براساس متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات، افراد به هشت گروه تفکیک شدند تا میزان استفاده از کلمه‌های بومی و قرضی در هر گروه مشخص شود. برای گردآوری داده‌ها، از پرسش‌نا...

متن کامل

بررسی کاربرد واژگان اصیل گویش لری در شهر یاسوج (بر حسب متغیرهای سن و جنسیت)

این تحقیق در راستای توجه به فرهنگ و ادب محلّی در شهر یاسوج و با هدف بررسی چگونگی کاربرد و استفاده از واژگان اصیل و قدیمی ‌زبان لُری به منظور حفظ منابع ادبی و گفتمانی انجام شده‌است. میزان کاربرد واژگان قدیمی ‌و اصیل لُری در منطقة بویراحمد و در شهر یاسوج  بر اساس دو متغیّر سنّ و جنسیت نشان داد که هرچه سنّ افراد کمتر شود، کاربرد واژگان مذکور در گفتار آنان کمتر می‌شود و به غیر از گروه زنانِ  بیش از پنجاه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
زبان شناخت

جلد ۳، شماره ۶، صفحات ۱-۱۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023